🚀 Hiện tại chúng ta đang ở đâu, sẽ đi về đâu, và nên đầu tư vào đâu? Một cái nhìn về thị trường đầu tư mạo hiểm năm 2025 từ Sam Lessin tại Slow Ventures. Theo Lessin, bối cảnh đầu tư mạo hiểm và các startup đang trong trạng thái khủng hoảng. Đây là lý do: 1. **Sự sụp đổ của mô hình Venture Factory** Lessin cho rằng mô hình đầu tư mạo hiểm truyền thống đã phát triển hơn 20 năm nay giờ đã hết thời vì 4 lý do chính: - Thị trường công khai không còn ưu ái các "unicorn". 🦄 - Thị trường công khai không còn trả giá cao cho các công ty công nghệ có doanh thu từ 1-10 tỷ USD nữa. - Các công ty công nghệ lớn (như Microsoft, Amazon) đã bị định giá lại. - Thị trường tư nhân giữ lại những tài sản tốt nhất và đẩy các công ty IPO kém chất lượng ra ngoài. - Quá nhiều công ty giả công nghệ được thổi giá (chào DTC, telemedicine, micromobility). 2. **Mất đi sự rõ ràng trong thị trường tư nhân** - Thiếu các chỉ số rõ ràng hoặc chuẩn mực định giá khiến thị trường mất phương hướng. 🤔 - Các nhà sáng lập giai đoạn đầu có thể mất vốn dù công ty vẫn phát triển tốt. - Xuất hiện "cramdown" – sự ép giảm định giá. 3. **Sự mệt mỏi của nhà sáng lập & nhà đầu tư** - Nhà đầu tư LP không còn kiên nhẫn chờ đợi hơn 10 năm để có lợi nhuận. - Chất lượng nhà sáng lập startup giảm do không còn “con đường an toàn” để làm giàu. - Nhân tài hàng đầu tránh xa rủi ro startup. 😬 4. **Tác động của AI lên thị trường** - AI làm phần mềm kém an toàn và kém sinh lời hơn. - Hiệu ứng quy mô đang phai nhạt; các rào cản đầu tư quanh công ty phần mềm đang bị xói mòn. - Công nghệ ngày càng trở nên hàng hóa hóa. **Lời khuyên của Lessin dành cho nhà đầu tư Seed:** - Tránh xa các công ty tập trung vào AI và những công ty cần nhiều vòng gọi vốn. - Ưu tiên hiệu quả sử dụng vốn hơn là khả năng mở rộng. - Ưu tiên tính linh hoạt tài chính; công ty nên có khả năng pivot để thành công trong vòng gọi vốn tiếp theo. - Kiên nhẫn là chìa khóa! Chỉ hợp tác với những nhà sáng lập yêu thích công việc của họ và hiểu được thực tế mới này. **Nên đầu tư vào đâu?** Lessin chỉ ra một vài hướng tiềm năng: 1. Nền tảng cho các doanh nghiệp nhỏ (hồi sinh Main Street). 2. "Business-in-a-box" / các loại nhượng quyền mới. 3. Doanh nghiệp lối sống không dựa trên mạng lưới (SaaS cho tương lai thực tế). 4. Cryptocurrencies (một điểm sáng với tiềm năng cho bước chuyển nền tảng lớn tiếp theo). [Lessin tin rằng thế giới đầu tư mạo hiểm](https://t.co/aL6dovHElD) sẽ trở về cội nguồn — hỗ trợ các doanh nghiệp ngách, có lợi nhuận thay vì chạy theo các unicorn toàn cầu. 🌍✨ AI sẽ là một "đổi mới tăng cường" giúp củng cố các nền tảng hiện có (Microsoft, Amazon, Meta – không nhiều ở Nga), thay vì tạo ra các ông lớn mới, khiến đầu tư mạo hiểm truyền thống trở nên kém hiệu quả trong thế giới tương lai.